Page 17 - Dnevna doza broj 15

DnevnaDoza

je zahtijevao postojanje abdomi- Tabela 1. Najnoviji kriteriji za kliničku dijagnozu metaboličkog sindroma:
nalne pretilosti kao jednog od pet potrebna su bilo koja tri od pet dolje navedenih parametara
faktora rizika za dijagnozu. Osta-
li kriteriji slagali su se sa kriteriji-
ma NCEP ATP III. AHA/NHLBI nije Komponente metaboličkog sindroma
naveo abdominalnu pretilost kao
obavezan rizični faktor, a ostali kri- Opseg struka žena* > 80 cm
teriji za dijagnozu slagali su se sa Abdominalna pretilost Opseg struka muškaraca* > 94 cm
kriterijima IDF-a. Iz praktičnih ra- ili
zloga ovdje se nećemo više osvrta- BMI** >30
ti na mnogobrojne kriterije koji su Povišena razina glukoze u krvi >5,6 mmol/L
do sada činili putokaz za dijagno-
sticiranje metaboličkog sindroma, Snižena razina HDL holesterola Žene < 1,29 mmol/L
Muškarci < 1,03 mmol/L
nego ćemo navesti trenutno važe-
će smjernice IDF-a. Prema posljed- Povišena razina triglicerida > 1,7 mmol/L
>
njem dogovoru predstavnika IDF-a Povišen krvni pritisak (hipertenzija) Sistolički 130 mm Hg
i AHA/NHLBI-a, abdominalna pre- ili iskustva ljekara
>
tilost nije obavezan rizični faktor Dijastolički 85 mm Hg
za dijagnozu MetS, već je potreb- * vrijedi za osobe bijele rase
na prisutnost bilo koja tri od pet ** BMI (Body Mass lndex) = Indeks tjelesne mase
rizičnih faktora da bi se dijagnosti-
cirao MetS.
primorskim regijama (26 posto). S ja pokazala je da je relativni rizik patičkim holangiokarcinomom,
Epidemiologija MetS obzirom na prehrambene navike od razvoja dijabetesa tipa 2 izno- hroničnom bolešću bubrega, sin-
naših stanovnika, računamo s uče- sio od 3,53 do 5,17, ovisno o pri- dromom policističnih jajnika, op-
Učestalost MetS evidentno se po- stalošću koja bi mogla biti u rangu mijenjenoj definiciji (kriterijima) za struktivnom apnejom u snu, hi-
većava iz godine u godinu upo- vrijednosti 40 posto i više. MetS. Tri metaanalize su pokazale perurikemijom i gihtom. Neke od
redo sa povećanom učestalošću Kliničke manifestacije i poveza- da MetS povećava rizik od pojave komponenti MetS, a posebno hi-
oboljenja kardiovaskularnog si- nost s drugim oboljenjima. Mno- kardiovaskularnih bolesti (relativ- perlipidemija, hipertenzija i dija-
stema, dijabetesa tip 2 i pretilo- ge dosadašnje studije snažno po- ni rizik od 1,53 do 2,18), kao i sve- betes, povezane su i sa poveća-
sti. Prema kriterijima NCEP ATP III, tvrđuju povezanost metaboličkog ukupnu smrtnost (relativni rizik od nim rizikom od gubitka kognicije
učestalost MetS u Evropi, Aziji, Au- sindroma i nastanka dijabetesa, 1,27 do 1,60). Uzevši u obzir većinu i demencijom.
straliji te Sjevernoj i Južnoj Ameri- kao i bolesti kardiovaskularnog si- dokaza, ipak se smatra da je pove-
ci iznosi između 9,6 i 55,7 posto, stema. Rano otkrivanje pacijenata ćani rizik povezan sa komponen- Terapijski pristup
prema kriterijima SZO je između sa MetS i pravovremeno započi- tama MetS i inzulinskom rezisten-
13,4 i 70 posto, a prema kriteriji- njanje liječenja nefarmakološkim cijom, a ne da je posljedica same Promjena prehrambenih navika.
ma IDF-a, između 7,4 i 50 posto. i farmakološkim mjerama jako je pretilosti. Razlika koja je proizaš- Uobičajeno je da se pacijentima
Nažalost, ne postoji dovoljno po- važno u smanjivanju obolijevanja la iz upotrebe različitih kriterija za sa MetS preporučuje mediteran-
dataka o učestalosti metaboličkog i od dijabetesa i kardiovaskular- MetS naglašava, između ostalog, ski način ishrane. Danas je sastav
sindroma u BiH. Također, nemamo nih oboljenja te sprečavanju teš- važnost inzulinske rezistencije, ko- mediteranske prehrane vrlo preci-
ni dovoljno podataka o razlikama kih posljedica koje ove bolesti sa ja je zastupljena u definiciji SZO (a zno određen, a odlikuje se dnev-
učestalosti u pojedinim regijama sobom nose. Prema ATP III kriteri- nije u ATP III kriterijima) u patoge- nom konzumacijom cjelovitih ži-
naše zemlje s obzirom na njihov jima, relativni rizik od pojave dija- nezi dijabetesa tip 2. tarica i povrća, voća, maslinovog
geografski položaj te prehrambe- betesa tipa 2 uz prisutnost MetS Pokazalo se, također, da je MetS ulja kao glavnog oblika masnoće,
ne navike i klimu. U susjednoj Hr- bio je 2,1 put veći nego u osoba povezan sa nekim drugim bole- nemasnih ili niskomasnih mliječ-
vatskoj uočene su značajne razlike bez MetS, dok je, uz kriterije SZO, stima koje se javljaju kod pretilih nih proizvoda, sedmičnom kon-
u učestalosti metaboličkog sindro- on iznosio čak 3,6. Metaanaliza osoba, posebno sa masnom je- zumacijom krompira, ribe, masli-
ma u kontinentalnim (40 posto) i 16 multietničkih kohortnih studi- trom, hepatocelularnim i intrahe- na, mahunarki i orašastih plodova,

17

1990. Lijek ENTEROFURYL® registriran u SSSR-u, najvećem BOSNALIJEKOVOM izvoznom tržištu.