Page 9 - Dnevna doza broj 7

DnevnaDoza

1,9), te dokazali da oblaganje table- Rezistencija na ASK je udružena sa
U odnosu na neobložene, obložene formulacije ASK:
te ne modificira niti reducira rizik nepovoljnom kardiovaskularnom

razvoja komplikacija u gornjem di- • trebaju puno više vremena za dezintegraciju i otpuštanje lijeka prognozom, jer povećava rizik od
jelu GI trakta, ni u želucu ni u duo- iz formulacije nastanka kardiovaskularne smrti,
denumu. • pokazuju odgođenu, sporiju i slabiju apsorpciju akutnog koronarnog događaja,
Rodriguez i saradnici su pokaza- • trebaju značajno više vremena za postizanje maksimalnih plaz- zatajivanja aortokoronarnih pre-
li (n=12.140) da formulacija ASK matskih koncentracija mosnica i cerebrovaskularnih do-
nema uticaja na rizik nastanka oz- • mogu dovesti do neadekvatne enzimske inhibicije trombocitne gađaja. Ukupni kardiovaskularni ri-
biljnih komplikacija u gornjem di- COX-1 zik je sveukupno gotovo četiri puta
jelu GI trakta. Rezultati njihovog • mogu dovesti do neadekvatnog terapijskog odgovora veći kod tih pacijenata, nego kod
istraživanja ukazuju da puferizi- onih koji nemaju problem sa rezi-
rane formulacije ASK ne reducira- stencijom na ASK.
ju već, upravo suprotno, značajno nema jasnih dokaza da obloženi sorpciju ASK u krvotok je značajno U skladu sa raspoloživim kliničkim
povećavaju rizik (RR 5,3) nastanka ili puferirani oblici reduciraju ne- duže no za apsorpciju ASK nakon dokazima vezanim za sigurnosne
komplikacija u odnosu na običnu, željene efekte ASK. ingestije neobložene tablete. Ovaj profi le različitih formulacija, jasno
neobloženu formulaciju ASK (RR podatak nam je posebno značajan je da se obložene gastrorezistentne
2,6). Neopravdano preferiranje u tretmanu akutnog koronarnog i puferirane formulacije ASK neo- iskustva ljekara
Sorensen i saradnici su potvrdili sindroma, kada je potrebno postići pravdano preferiraju u odnosu na
(n=804) sličan rizik među korisnici- Ovi rezultati idu u prilog mišljenji- inhibiciju trombocitne agregacije standardne formulacije. Neoblože-
ma niskih doza neobložene (RR 2,6; ma da su neželjeni efekti ASK na što je prije moguće. ne tablete ASK ne dovode do razvo-
95% Cl: 1,8 - 3,5) i obložene formu- gornji dio GI trakta, bez obzira na Zbog postupnog oslobađanja li- ja rezistencije, brže se apsorbuju iz
lacije ASK (RR 2,6; 95% Cl: 2,2 - 3,0), formulaciju, uglavnom sistemskog jeka iz obložene tablete i ulaska u gastrointestinalnog trakta i postižu
sugerirajući da oblaganje tablete karaktera, posredovani inhibicijom krvotok, u njemu postoji značajno svoju maksimalnu koncentraciju u
ne djeluje protektivno na gornji dio sinteze protektivnih prostaglandi- manja doza ASK, nego nakon ap- plazmi. Također, dokazano je da ne
GI trakta. na u gastroduodenalnoj mukozi. sorpcije ASK iz neobložene table- uzrokuju veći broj neželjenih efeka-
U konačnici, 2008. godine pu- Ovojnica obloženih gastrorezisten- te. Zbog niže koncentracije ASK i ta na sluznici gastrointestinalnog
bliciran je konsenzus američkih tnih tableta je izgrađena tako da se dužeg vremenskog raspona pos- trakta od ostalih oblika. Pacijentima
stručnih udruženja za bolesti ne dezintegrira u želučanoj, kiseloj tizanja maksimalnih plazmatskih koji su izloženi riziku nastanka ne-
srca (ACCF/ACG/AHA) u kojem je sredini, već u alkalnoj, u koju stiže koncentracija, efi kasnost inhibicije željenih efekata ASK treba propisati
ukazano da upotreba obloženih prelaskom u duodenum. ASK do- COX-1 je smanjena, te dolazi do dodatnu adekvatnu gastroprotek-
ili puferiziranih formulacija ASK lazi u dodir sa zidom duodenuma i kontinuirane rezidualne aktivnosti tivnu terapiju – inhibitore proton-
ne reducira rizik od krvarenja. na njemu ispoljava svoje neželjene trombocita. Takva pojava se naziva ske pumpe. Kardioprofi laktička pri-
Godinu dana kasnije, Američ- efekte. Također, vrijeme potrebno farmakokinetički uzrokovanom re- mjena neobloženih tableta ASK se i
ka radna grupa za prevenciju za pasažu tablete do duodenu- zistencijom, odnosno pseudorezis- dalje smatra medicinski i farmako-
(USPSTF) objavljuje zaključak da ma, dezintegraciju ovojnice te ap- tencijom na ASK. ekonomski opravdanom opcijom. B

Primjena acetilsalicilne kiseline (ASK) smanjuje

rizik od nastanka gastrointestinalnog karcinoma

ugotrajna upotreba ASK hemoprotektivnom efektu ASK i bila je 7,7 godina, a srednja doza
smanjuje šanse nastanka drugih nesteroidnih antiinflama- ASK bila je 80 miligrama.
karcinoma gastrointesti- tornih lijekova [...] na nastanak Tim je pratio ishode pacijenata
D nalnog trakta za gotovo kolorektalnog karcinoma i dru- do 14 godina, prateći incidencu zanimljivosti
50%, otkriveno je 2017. godi- gih vrsta karcinoma“. gastrointestinalnih karcinoma
ne. Gastrointestinalni karcinomi Također, posljednja preporuka (kolorektalni, jetre, ezofagusa,
obuhvataju kolorektalni kar- Američke radne grupe za pre- pankreasa i želuca), kao i ne-ga-
cinom, karcinom želuca, jetre, venciju (USPSTF) je „uvođenje strointestinalne, koji su uključi-
pankreasa, ezofagusa, tankog niske doze ASK za primarnu pre- vali karcinom dojke, mokraćnog
crijeva, kao i druge. Od navede- venciju kolorektalnog karcinoma mjehura, bubrega, pluća, prosta-
nih, kolorektalni karcinom se u kod odraslih od 50 do 59 godina te, leukemiju i multipli mijelom.
zemljama Zapada smatra naj- starosti, koja bi se uzimala na Tokom praćenja, 15,9 posto ispi-
zastupljenijim, a u Sjedinjenim dnevnoj bazi tokom bar 10 go- tanika razvilo je karcinom, s naj-
Američkim Državama je drugi dina“. većom prevalencom karcinoma
vodeći uzrok smrti uzrokovane Prof. Kelvin Tsoi je sa svojim ti- pluća. ma snižen je za 24 posto. Što se
karcinomom. mom sa Kineskog univerziteta „Dugotrajna upotreba ASK po- tiče ne-gastrointestinalnih kar-
Postoji niz faktora koje možemo u Hong Kongu počeo detaljni- kazala je značajnu redukciju na- cinoma, čini se da ASK značajno
modificirati u svrhu prevencije je istraživati preventivne efekte stanka karcinoma gastrointesti- reducira rizik od nastanka leuke-
karcinoma, koji uključuju zdraviji ASK na gastrointestinalne karci- nalnog trakta, od 24 posto do 47 mije, karcino ma pluća i prosta-
stil života i česte skrining testove nome. posto“, izvještavaju autori. te, ali nema značajnog uticaja
ukoliko se radi o osobama sa po- Prof. Tsoi i njegovi saradnici pre- Korisnici ASK imali su 47 posto na druge ispitivane karcinome.
tvrđenim višim rizikom. Uz ove gledali su 618.884 ispitanika, od manju šansu za dobivanje karci- Autori studije zaključuju da „du-
faktore, veliki broj studija u po- kojih je 206.295 koristilo ASK. noma jetre i ezofagusa, 39 posto gotrajna upotreba ASK može sni-
sljednje vrijeme sugerira upotre- Prosječna starost pacijenata koji manju šansu za dobivanje karci- ziti rizik od nastanka karcinoma
bu ASK kao strategije prevencije. su koristili ASK bila je 67,5 godi- noma želuca, a 34 posto manju gastrointestinalnog trakta, bez
Jedna od stavki internacional- na, a onih koji nisu koristili ASK šansu za dobivanje karcinoma jasno dokazanih benefita u pre-
nog konsenzusa 2009. godine bila je 67,6 godina. Prosječna pankreasa. Također, rizik od do- venciji drugih ne-gastrointesti-

glasila je: „Postoje očiti dokazi o dužina trajanja tretmana sa ASK bivanja kolorektalnog karcino- nalnih karcinoma“. B

Izvor: https://www.medicalnewstoday.com/articles/319917.php

9