Page 22 - Dnevna doza broj 4
P. 22
Dnevna
Uloga metformina u ordinaciji
porodi~nog ljekara
Posebnu prednost u primjeni metformina predstavlja ~injenica da ovaj lijek ne dovodi do
iskustva ljekara
hipoglikemije. Zbog svog specifi~nog mehanizma djelovaja predlo`eno je da se ovaj lijek radije
naziva antihiperglikemikom ili euglikemikom nego hipoglikemikom.
Pi{e: Doc. dr. Sabina Salki}
Dom zdravlja Tuzla, Slu`ba porodi~ne medicine
jekar u ordinaciji porodi~ne nog stila. FORDEX® se primjenjuje pertenzije je za 5,6 puta ~e {}a kod jaznosti u or in aciji ljekara po-
medicine je prvi koji se sre}e kod bolesnika sa refrakternom go- gojaznih osoba u odnosu na nego- rodi~ne medicine zauzima zavid nu
sa pacijentom i njegovim ja zno{}u kod kojih se hiperglikem - jazne. Pove}ana koli~ina mas nog poziciju, jer dovodi do smanje nja
L zdravstvenim problemom. ija odr`ava zbog sindroma in z uli- tki va zahtijeva pove}an sr ~ani rad, `elje za hranom i osje}aja gla di s
Stoga rano i efikasno postavljanje nske rezistencije. Terapijske doze {to dovodi do hipertrofije srca. Kod jedne strane, i smanjenja inz -
ispravne dijagnoze uz pravovre- metformina kre}u se od 500 mg do gojaznih osoba postoji i p o ve}ana ulinske rezistencije, s druge st ra ne.
meno zapo~injanje adekvatnog te- 2,5 g, sa ciljem da se uvijek primi- reaktivnost simpatikusa na so, {to Na taj na~in, uz savjetovanje paci-
rapijskog tretmana predstavljaju jeni najmanja efikasna doza. uti ~e na pojavu hiperte n zije. Tako - jentima o promjeni `ivotnog stila i
osnovni preduslov za postizanje Posebnu prednost u primjeni met- |er, javlja se i hipoventila cioni (Pic - uvo|enja metformina (FORDEX®)
`eljenog odgovora. formina predstavlja ~injenica da k wickov) sindrom. Sma njena ve n- po~ev{i od doze 500 mg do 850
Me|u brojnim oboljenjima pose- ovaj lijek ne dovodi do hipoglike- tilacija plu}a izaziva hipoksiju i hi- mg jednom dnevno uz glavni
bno mjesto zauzimaju oboljenja mije. Zbog svog specifi~nog me-
vezana za inzulinsku rezistenciju hanizma djelovaja predlo`eno je
(to je stanje kada }elijski receptori da se ovaj lijek radije naziva antihi- Metformin u tretmanu gojaznosti u
ne reaguju na inzulin, {to za po- perglikemikom ili euglikemikom
sljedicu ima povi{en nivo {e}era u nego hipoglikemikom. ordinaciji ljekara porodi~ne
krvi, zbog ~ega gu{tera~a lu~i jo{ Ne`eljeni efekti metformina mogu medicine zauzima zavidnu poziciju,
ve}u koli~inu inzulina, ~ime doda- biti anoreksija, nauzeja, povra}anje,
tno doprinosi ubrzanom starenju bolovi u stomaku, dijareja, koja se jer dovodi do smanjenja `elje za hranom i
}elije). Tu spadaju gojaznost, pre- javlja do 20 posto lije~enih pacije - osje}aja gladi s jedne strane, i smanjenja
dijabetes, dijabetes melitus tipa 2 nata. Efekte metformina p oja ~a va ju
te posljedi~no arterijska hiperten- al kohol, ACE inhibitori, in hibitori inzulinske rezistencije, s druge strane
zija i dislipoproteinemije, ne{to MAO, beta-blokatori, digoksin, rani-
rje|e sindrom policisti~nih jajnika ti din, furosemid, nifedipin, a smanj -
i gestacijski dijabetes. U tretmanu uju kortikosteroidi i oralni ko ntrace-
ovih oboljenja FORDEX® (metfor- ptivi. Kontraindikacije za uzimanje
min) ima nezamjenjivu i na neki metformina su oboljenja bubrega i perkapniju, {to posljedi~no vodi obrok, mo`e se sprije~iti ~itav niz
na~in klju~nu ulogu. jetre, alkoholizam i hroni~na kardio- policitemiji koja pove}ava rizik na- me hanizama i oboljenja koja su
pulmonalna disfunkcija. stanka tromboze, a vodi i plu}noj po sredovano uzrokovana preko-
Gojaznost kao faktor Gojaznost se definira kao nakup - hipertenziji i razvoju plu}nog srca i mje rnom tjelesnom masom.
rizika lja nje masnog tkiva iznad granica posljedi~no sr~anoj insuficijenciji.
no rmale i danas predstavlja najra- Poznata je povezanost gojaznosti Regulacija koncentracije
s p rostranjeniju bolest savremenog i dijabetes melitusa tipa 2, tako da
Metformin pripada klasi bigvanida glukoze
~o vjeka. Prevalencija gojaznosti u 10 do 30 posto ukupnog stano-
i izolovan je iz biljke Galega offici- SAD iznosi 14 posto za mu{karce i vni{tva predstavlja rizi~nu grupu
nalis. Prvi put je opisan u nau~noj Predijabetes je stanje koje obuh-
do 24 posto za `ene. Zabrinjavaju}i za pojavu ovog oboljenja. Gojaz-
li teraturi 1922. godine od strane vata dva entiteta: o{te}enu glike-
po datak je naglo pove}anje gojaz- nost je jedan od vode}ih faktora ri-
Em ila Wernera, kao proizvod u sin- m iju nata{te i intoleranciju na glu-
no sti kod djece (od {est do 15 po - zika na nastanak holelitijaze, ~e{}e
te zi N, N-dimetilgvanidina. FOR- sto), jo{ vi{e kod adolescenata (od kod `ena. Gojaznost tako|er mo`e kozu. Pravovremeno neprepoznat
DEX® pobolj{ava preuzimanje glu - i neadekvatno tretiran predijabe-
20 do 30 posto). Stopa morbiditeta da izazove poreme}aje rada mno-
koze u skeletne mi{i}e i smanjuje tes vodi stanju u kojem vrijednosti
i mortaliteta kod gojaznih osoba gih endokrinih `lijezda. Kod sin-
inzulins ku rezistenciju. Meha ni zam glukoze u krvi nata{te iznose ≥ 7
po ve}ana je ~ak 12 puta u odnosu droma policisti~nih o va r-
djelova nja lijeka FORDEX® obuh- na negojazne. Poja va hi- ija uz hiperand ro ge - mmol/L i postprandijalno ≥ 11,1
vata di rektnu stimulaciju glikolize nizam i hip erte - mmol/L, a koje je ozna~eno kao di-
u tki vima, {to se manifestira od vl - jabetes melitus tip 2. Dijabetes me-
nziju pr isutna
a ~e njem glukoze iz krvi, zatim sm - litus je jedno od najrasprostranje-
je goj a znost.
a njenjem glukoneogeneze u jetri, Go jazn ost je nijih hroni~nih oboljenja koje po-
po tom usporavanjem resorpcije ~e {}e pri sutna kazuje stalni porast incidence. Di-
glu koze iz gastrointestinalnog t ra - jabetes melitus tip 2 obuhvata 85
kod sed en ta r -
kta i sni`avanjem nivoa glukoze u posto svih dijabeti~ara, a 80 posto
nog stila `ivota i
pl azmi. FORDEX® se polako reso r - pacijenata sa ovim tipom dijabe-
u urbanim sre-
b uje. Danas se FORDEX® smatra li- dina ma. Metfor- tesa je gojazno. Nova definicija
je kom izbora za sve nove slu ~a je ve Svjetske zdravstvene organizacije
min (FO RDEX®)
dijabetesa tipa 2 i kao podr{ka di- u saradnji sa Ameri~kom asocijaci-
u tretmanu go-
jeti, odnosno promjenama `ivot- jom za dijabetes ozna~ava dijabe-
22
