Page 30 - Dnevna doza broj 20

DnevnaDoza

iskustva farmaceuta

Koristi vitamina D u spreju

Nakon praćenja određenog broja pacijenata svih starosnih grupa ustanovljeno je da se od svih doznih
oblika vitamina D (oralni rastvor, kapsule, tablete, oralni sprej) najbolja komplijansa postiže upotrebom

oralnog spreja. Osim brze i gotovo stopostotne apsorpcije za manje od 30 sekundi, odlikuju ga brz i
praktičan način primjene kod svih starosnih dobi.

Autor: Mr. ph. Branislava Srdić, specijalista farmaceutske
zdravstvene zaštite, ZU Apoteka Medico-S
Pharmacentrum, Banja Luka

itamin D nije samo vitamin, godina, što znači da je 95 odsto is- ne smanjuju sve dok nedostatak namirnicama, dok se D2 uglavnom
već hormon koji se u tije- pitanika unosilo manje od 400 IU vitamina D nije značajan. nalazi u biljnim izvorima i oboga-
lu aktivira iz prohormona. vitamin D dnevno. Sve ovo dovodi Poželjna koncentracija vitamina D ćenoj hrani. Smatra se da imaju isti
VU organizmu se sintetiše do zaključka da je teško unijeti do- u krvi je 30-50 nmol/L (za opora- efekat, s tim što D3 ima bolju ap-
izlaganjem kože sunčevoj svjetlo- voljnu količinu vitamina D putem vak od COVID-19 se preporučuje sorpciju.
sti pod uticajem UV zraka. Izlaga- prirodnih (neobogaćenih) izvora da bude u obimu 40-60 nmol/L). Višestruke su uloge vitamina D u
nje suncu u trajanju 20 do 30 mi- hrane. Koncentracije u krvi više od 50 organizmu. Neophodan je za funk-
nuta, dva-tri puta sedmično, pod nmol/L mogu imati štetne efekte. cionisanje mnogih organskih si-
uslovom da koža nije zaštićena Koncentracija vitamina D Međutim, mišljenja u vezi s ovim stema kao što su mišićni, skeletni i
kremom sa visokim zaštitnim fak- su podijeljena. Endokrinološko imunološki. Vitamin D reguliše uro-
torom, obično je dovoljno za sinte- Bilo kojim od načina da se unese u društvo pri Nacionalnim akade- đeni i stečeni imunološki odgovor.
zu potrebnih količina vitamina D u organizam, vitamin D mora proći mijama nauka, inžinjerstva i me- Osobe koje su uzimale preventiv-
organizmu. Vitamin D se u organi- dvije hidroksilacije, najprije u jetri, dicine u SAD-u (The National Aca- no suplemente vitamina D imale
zam još može unijeti putem hra- gdje prelazi u 25(OH)D “kalcidiol”, demies of Sciences, Engineering, su umjereniji imunološki odgovor
ne (neke vrste gljiva, losos, oboga- potom u bubrezima, gdje nastaje and Medicine – NASEM) ukazalo je u COVID-19 (smanjen intenzitet ci-
ćeno mlijeko i jaja). S vremenom 1,25(OH)2D “kalcitriol” oblik, koji na to da je u kliničkim uslovima, tokinske oluje, koja se smatra teš-
se smanjuje sposobnost organiz- je fiziološki aktivan. Koncentracija u praksi neophodna koncentraci- kom komplikacijom COVID-19).
ma za sintezu aktivnog oblika vi- 25(OH)D u serumu je glavni indi- ja 25(OH)D 75 nmol/L, da bi se po- Deficit vitamina D povezuje se
tamina D, kod starijih osoba ili lju- kator statusa vitamina D. On odra- stigao maksimalan efekat na kon- sa povećanim rizikom od infekci-
di koji se ne izlažu dovoljno suncu žava vitamin D proizveden endo- centraciju kalcijuma, kosti i mišiće. ja, većim rizikom od vanbolničke
te ga je potrebno unijeti kroz su- geno i vitamin D koji se dobiva iz Odbor za hranu i ishranu (Food and pneumonije kod odraslih i infekci-
plementaciju. U SAD-u su rađene hrane i suplemenata. Za razliku od Nutrition Board – FNB) je, takođe, je gornjih respiratornih puteva kod
studije pod pokroviteljstvom Na- 25(OH)D, cirkulišući 1,25(OH)2D primijetio da koncentracije u seru- djece. Neke studije ukazale su da
tional Health and Nutrition Exami- nije dobar pokazatelj statusa vi- mu više od 125 nmol/L mogu imati su osobe s umjerenom do teškom
nation Survey, koje su pokazale da tamina D, jer ima kratak poluživot neželjene efekte. kliničkom slikom bolesti, koje nisu
je prosječan dnevni unos vitami- eliminacije, a nivoi u serumu su Vitamin D se javlja u dva glavna bile u deficitu s vitaminom D, ima-
na D iz hrane i pića bio 206 IU kod strogo regulisani paratireoidnim oblika: vitamin D2 (ergokalciferol) le manji rizik od smrtnog ishoda.
muškaraca, 168 IU kod žena i 196 hormonom, kalcijumom i fosfa- i vitamin D3 (holekalciferol). Vi- Druge studije koje su uključivale
IU kod djece uzrasta od dvije do 19 tom. Nivoi 1,25(OH)2D se obično tamin D3 se nalazi u životinjskim osobe oboljele od COVID-19, a ko-
30

13. 10. 2022. 11:38:16
30-31 - ISKUSTVA FARMACEUTA - Vitamin D.indd 2 13. 10. 2022. 11:38:16
30-31 - ISKUSTVA FARMACEUTA - Vitamin D.indd 2