Page 6 - Dnevna doza broj 18

DnevnaDoza

Epilepsija i

epileptički sindromi

iskustva ljekara

Epilepsija je primjer bolesti u kojoj je primjena medikamenata (farmakoterapija) najvažnija

mjera liječenja, gdje se primjenom odgovarajućih lijekova kod 60 do 70 posto bolesnika postiže
zadovoljavajuća kontrola epileptičkih napada.

Autor: Dr. Sonja Radović, specijalista neurologije,
subspecijalista epileptologije, Opšta bolnica, Trebinje

pilepsija je bolest korteksa va hronično neurološko oboljenje postavljanje dijagnoze epileptič- onda se sa velikom vjerovatnoćom
hroničnog toka, koja pogađa koje se karakteriše spontanim po- kog napada je registrovanje iktal- postavlja kvalitativna klinička di-
oko jedan posto populacije i navljanjem epileptičkih napada. nih EEG promjena tokom klinički jagnoza epilepsije.
Ejedna je od najučestalijih ne- Ovo u praksi znači da je epilepsi- uočljive “krize svijesti”, tj. paroksiz- Bilo koji simptom može da se javi
uroloških bolesti te ozbiljan medi- ja stanje poslije dva ili više spon- malnog događaja. Problem je što kao simptom epileptičkog napa-
cinski i socijalni problem. Od epi- tanih epileptičkih napada. Osobe kod bolesnika sa fokalnim napadi- da. Iako se neki simptomi javljaju
lepsije boluje oko 50 miliona ljudi s epilepsijom imaju neki oblik ne- ma površina korteksa zahvaćena često u sklopu napada (pomuće-
u svijetu i šest miliona ljudi u Evro- normalnosti bazalne električne ak- pražnjenjem može da bude ili ma- nje ili gubitak svijesti, konvulzije,
pi. To je ujedno i jedna od najstari- tivnosti (bazičnu epileptogenost) la ili topografski nepristupačna za mioklonizmi, epigastrična aura i
jih poznatih bolesti od koje su bo- mozga, koja ih čini sklonima epi- registrovanje sa površnih elektro- sl.), nijedan pojedinačni simptom
lovale eminentne osobe koje su leptičkim napadima. Iako je ova da, što rezultuje odsustvom iktal- nije patognomoničan za epilepsi-
obilježile istoriju poput Napoleona sklonost uvijek prisutna, napadi, nih EEG promjena za vrijeme pra- ju. Kada su epileptička pražnjenja
Bonapartea, Julija Cezara, Alfreda kao i interiktalna pražnjenja jav- vog epileptičkog napada. Izuzetak ograničena samo na mali dio kor-
Nobela, Vincenta van Gogha, Geo- ljaju se samo sporadično. je i prisustvo iktalnih pražnjenja teksa (fokalni napadi), može da se
rgea Gershwina... Za dijagnostikovanje epilepsije ka- bez klinički jasnih promjena, što se javi nemjerljivo veliki broj različitih
rakteristični su sljedeći nivoi kojih viđa kod nekih epileptičkih sindro- simptoma u sklopu napada (često
Epileptički napad se treba pridržavati u svakodnev- ma, kao što je sindrom epileptič- toliko neuobičajenih, npr. lupanje
noj praksi: kog statusa tokom sporotalasnog srca, nagon na mokrenje, krčanje
Najčešća definicija epileptičkog 1) kvalitativna dijagnoza (da li jeste spavanja. u trbuhu, kijanje, svrab u nosu, bol
napada je intermitentna, parok- ili nije epileptički napad); Biološka potvrda dijagnoze epi- u grudima i sl.), da se i ne pomisli
sizmalna, kratkotrajna i stereo- 2) razlikovanje spontanih od pro- lepsije je rijetko moguća, jer zbog na mogućnost da se radi o epilep-
tipna izmjena motorne aktivnosti, vociranih epileptičkih napada; neočekivanosti pojave i kratkog tičkim napadima. Kako se epilep-
senzibiliteta, ponašanja, emocija 3) tipološka dijagnoza (o kom tipu trajanja epileptičkog napada, re- tičko pražnjenje širi, manifestacije
ili svjesnosti, izazvana abnormal- epileptičkog napada se radi); gistrovanje iktalnih promjena naj- napada postaju manje raznovrsne
nom hipersinhronom električnom 4) sindromska dijagnoza (o kojoj češće nije moguće. Zbog toga je za i obuhvataju manji broj uobičaje-
hiperaktivnošću grupe neurona. epileptičkoj bolesti ili sindromu kliničko razlikovanje epileptičkog nih i stereotipnih simptoma (na
Simptomi koji se pritom javlja- se radi). od neepileptičkog napada presud- primjer, pomućenje svijesti s uko-
ju raznovrsni su i zavise od dijela 1) Za kvalitativnu dijagnozu epi- no da se uoči način pojave simp- čenim pogledom i stereotipnim
mozga koji je obuhvaćen pražnje- lepsije potrebno je da se procijeni toma. Ukoliko se neki simptom oralnim automatizmima – kod fo-
njem. Tačan opis simptoma i njiho- da li se u određenom času odigrao javi paroksizmalno (naglo), spon- kalnog temporalnog napada).
ve sekvence javljanja preduslov je epileptički napad ili neki drugi pa- tano (neprovocirano i neočekiva- Na kraju, pražnjenje se širi na ve-
za anatomsko-funkcionalnu kla- roksizmalni događaj. Iako je dija- no), traje relativno kratko (minuti), ći dio obje hemisfere, što uslovlja-
sifikaciju napada. S druge strane, gnoza epilepsije dominantno kli- praćen je postiktalnim umorom i va pojavu prepoznatljivog gene-
pod epilepsijom se podrazumije- nička, zlatni standard za pouzdano ponavlja se na stereotipan način, ralizovanog toničko-kloničkog
6

23. 3. 2022. 14:45:28
06-07-08 ISKUSTVA LJEKARA - Epilepsija.indd 2 23. 3. 2022. 14:45:28
06-07-08 ISKUSTVA LJEKARA - Epilepsija.indd 2